Geschichte der Frühen Neuzeit
print

Sprachumschaltung

Navigationspfad


Inhaltsbereich

Petau, Denis

(1583-1652)

Denis Petau (lat.: Dionysius Petavius, * 21. August 1583 in Orléans,† 11. Dezember 1652 in Paris) war neben Joseph Justus Scaliger der bedeutenste Chronologe der Frühen Neuzeit. In Paris, wo er bei André Duval, Philippe Gamache und Nicolas Ysambert an der Sorbonne studierte, machte er während seiner Besuche der königlichen Bibliothek die Bekanntschaft mit deren Bibliothekar Isaac Casaubon, durch den er tiefere Bekanntschaft mit griechischen Manuskripttexten machte. 1605 trat er in den Jesuitenorden ein und lehrte Rhetorik in Reims, La Flèche und am Collège de Clermont. 1639 wurde er Kardinal in Rom unter Papst Urban VIII. Als Nachfolger Frontons du Duc blieb er Bibliothekar in Paris und arbeitete bis zu seinem Tod an seinem Hauptwerk, der Dogmata theologica.

Zum Werk

Das hier aufgeführte Tabellenwerk "Tabula chronologica" führt keinen Autor im Titel auf. Es basiert jedoch ausdrücklich auf dem "Rationarium temporum", der sehr erfolgreichen gekürzten Version von Petaus Hauptwerk "Opus de doctrina temporum". Der französische "Table chronologique" ist eine Übersetzung, die als vierter und fünfter Band der insgesamt fünf Bände umfassenden "Abrégé chronologique de l'histoire universelle sacrée et profane" von 1708—1715 erschien. Die vorherige Ausgaben des "Abrégé" von 1682 wurde nur dreibändig, ohne Tabellengeschichte herausgegeben.

Die Tabellengeschichte ist im Vergleich zum Umfang der anderen Hauptwerke Petaus knapp geraten. Auf drei großen Doppelseiten im Folioformat sind 8 (12), 20 und 19 Spalten abgedruckt.

Ausgewählte Veröffentlichungen:

  • Opus || de || doctrina temporum: || Divisum in partes duas: || Quarum Prior tà technikà Temporum, Posterior tà his... complectitur. Paris: Sebastian Cramoisy 1627. > zur digitalisierten Vollversion
  • Rationarium temporum, in partes duas, libros decem tributum, in quo aetatum omnium sacra profanaque historia chronologicis probationibus munita summatim traditur. Paris: Sebastian Cramoisy 1633; zahlreiche Auflagen bis ins Jahr 1849. Zur digitalisierten Vollversion (1633) > Teil 1 Teil 2
  • Tabulae chronologicae a mundo creato ad annum 1628. Paris 1628. Weitere Auflagen: Pont-a-Mousson (Mussiponti) 1629, Paris 1643, Paris 1657 sowie ff.:
  • Tabula chronologica || Regum, Dynastarum, Urbium, Rerum, Virorumque illustrium, || a Mundo condito ad annum 4000 [Titel der ersten Tafel]. Paris: Sebastian Marbre-Cramoisy 1672.
  • Tabula chronologica || Regum, Dynastarum, Urbium, Rerum, Virorumque illustrium, || a Mundo condito ad annum 4000 [Titel der ersten Tafel]. Paris: Florentinus Delaulne 1708.
  • Tabulae chronologicae || Continentes tum Sacra, tum Profana maxime notatu digna à Creatione Mundi, usque ad Christi Nativitatem. || Quod ad Sacra attinet, ea nobis suppediatarunt SS. Scripturae, & Josephus. || Reliqua desumpta sunt partim ex Africano, & Georgio Syncello, partim es Eusebio, & Hieronymo; adhibito etiam judicio Virorum Clarissimorum, & in re || Chronologica facile Principum, Jos. Scaligeri, Usserii, Marshami, & Dodwelli. || In omnibus autem ad Sacram Historiam spectantibus plurimum debemus Rev. in Christo Patri Gulielmo Episcopo Vigorniensi, || Hasce Tabulas in ordinem redegit, & hic unà exhibuit Ben. Marshall A. M. Aed. Christi apud Oxon. (nuper) Alumnus, & Rev. Episcopo Vigorniensi à Sacris. Oxford: Bern Gardiner, Theatro Sheldoniano 1712.
  • Abrégé || chronologique || de || l'Histoire || universelle || sacrée et profane. || Traduction nouvelle [par Moreau de Mautour] || Suivant la dernière édition latine du P. Petau. || Nouvelle édition continuée jusqu'à présent [par Louis Ellies Dupin]. T. I [-III]. - Table chronologique de l'Histoire universelle, contenant tous les principaux faits... rapportez aux années où ils sont arrivez. Paris: H. Foucault 1708—1715.
  • Table || chronologique || de || l'histoire || universelle. || Contenant tous les principaux faits & évenemens || de l'une & de l'autre Histoire, rapportez || aux années où ils sont arrivez. || Tome IV. || Depuis le commencement du monde, jusqu'à la || décadence de l'Empire Romain. Paris: H. Foucault 1715 [Teilband der "Abrégé chronologique"]. > zur digitalisierten Vollversion
  • Table chronologique de L'histoire universelle. Contenant tous les principaux faits & evenements de l'une e de l'autre histoire, rapportez aux annee ou ils sont arrivez. Tome V. Depuis la decadence de l'empire jusqu'a present. Paris: H. Foucault 1715 [Teilband der "Abrégé chronologique"] > zur digitalisierten Vollversion.
  • Tabula Chronologica regum, dynastarum, Urbium, rerum virorumque illustrium a mundo condito ad annum [...] 4000. Leiden: Th. Haak 1723.

Weiterführende Literatur:

  • Hofmann, Michael: Theologie, Dogma und Dogmenentwicklung im theologischen Werk Denis Petau's. Frankfurt am Main, München 1976.
  • Martin, Jules: Petau (1583-1652). Paris 1910.
  • Nicéron, Jean Pierre: Art. Petau, Denis. In: Mémoires pour servir à l'histoire des hommes illustres dans la république des lettres : avec un catalogue raisonné de leurs ouvrages. 43 tomes. Paris: Briasson 1729-1745.


© Redaktion Tabellenwerke